Zadławienie u niemowląt - jak udzielić pierwszej pomocy?

Zadławienie – pierwsza pomoc dzieciom poniżej 1 roku życia

U niemowląt (dziecko poniżej 1 roku życia) obowiązują inne zasady udzielania pierwszej pomocy przy zadławieniu niż ma to miejsce w przypadku osób dorosłych, czy też dzieci powyżej 1 roku życia. Jest to spowodowane dużymi różnicami w budowie oraz w proporcjach ciała u niemowląt. Wczesna interwencja oraz poprawne działania ze strony opiekuna zapobiegną utracie przytomności i w efekcie zatrzymaniu krążenia.

Rozpoznanie zadławienia

Najważniejszym czynnikiem jest czas – im szybciej zauważymy objawy zadławienia u niemowlęcia tym lepiej. Na co musimy zwrócić uwagę? Tak jak w przypadku dorosłych i starszych dzieci – na kaszel.

Kaszel obecny – jeżeli dziecko otwiera buzię, pokasłuje, pluje, jego twarz robi się czerwona z wysiłku i próbuje odkrztusić ciało obce (bądź ciecz) znajdujące się w drogach oddechowych – nie pomagaj mu! Ułóż dziecko tak, aby było mu jak najwygodniej kaszleć i obserwuj! Traktować to trzeba jako kaszel efektywny, który umożliwi samodzielne usunięcie ciała obcego z dróg oddechowych. Wartym wspomnienia jest fakt, że nadmierna pomoc może nawet zaszkodzić! Doprowadzając do sytuacji, w której kaszel staje się nieefektywny.

Kaszel nieobecny –  jeżeli dziecko nie kaszle, jego skóra zaczyna robić się blada, nie wydaje z siebie żadnego dźwięku to znak, że należy jak najszybciej działać!

Jak postępować gdy niemowlę się zadławiło

Jeżeli dziecko jest jeszcze przytomne, ale kaszel przestał być obecny należy niezwłocznie:

• Chwycić niemowlę i ułożyć je na ręku z głową skierowaną w dół (pamiętaj, aby chwycić dziecko za żuchwę, a nie za szyję)
• Staraj się utrzymywać dziecko w pozycji neutralnej (bez nadmiernego odchylania głowy do tyłu bądź do przodu – w pozycji neutralnej niemowlę ma drożne drogi oddechowe)
• Wykonaj 5 uderzeń w okolicę między-łopatkową. Możesz to zrobić ręką ułożoną w „łódeczkę” (połączonymi opuszkami palców), nasadą bądź zewnętrzną częścią dłoni.
• W sytuacji gdy uderzenia między łopatki okażą się nieskuteczne (kaszel nie powróci bądź ciało obce nie opuści dróg oddechowych), odwróć dziecko na plecy i ułóż je na drugim przedramieniu, obejmując dłonią potylicę malca
• Pamiętaj, głowa musi być skierowana ku dołowi (poniżej tułowia)
• Wykonaj dwoma palcami 5 uciśnięć klatki piersiowej, miejsce ucisku znajduje się w dolnej połowie mostka, 1 cm poniżej linii sutków
• Uciski wykonuj na głębokość 1-2 cm, średnio co 1 sekundę (wykonuj je energicznie)
• Po cyklu uderzeń w okolicę między-łopatkową i uciskach klatki piersiowej, sprawdź czy ciało obce nie wydostało się do jamy ustnej, jeżeli jesteś w stanie je wygarnąć małym palcem – to zrób to. Jeżeli nie jesteś w stanie usunąć ciała obcego, wróć do uderzeń między łopatki i uciśnięć klatki piersiowej.
• Cykle uderzeń pomiędzy łopatki i ucisków klatki piersiowej prowadź do momentu utraty przytomności, jeżeli niemowlę straci przytomność, przejdź do resuscytacji
• Ułóż nieprzytomne niemowlę na twardym podłożu (podłoga, stół) i udrożnij drogi oddechowe do pozycji neutralnej, po czym wykonaj 5 oddechów ratowniczych. Następnie prowadź uciski klatki piersiowej i oddechy ratownicze.
• Jeżeli jesteś sam na miejscu zdarzenia, przez jedną minutę prowadź resuscytację i wezwij pogotowie ratunkowe
• Jeżeli jesteś w stanie, przełącz telefon w tryb głośnomówiący na czas rozmowy z dyspozytorem i cały czas prowadź uciski klatki piersiowej z oddechami ratowniczymi
• W przypadku dzieci traktuj oddechy jako priorytet (w przeciwieństwie do dorosłych)

Ważne!

Jeżeli udzielamy pierwszej pomocy zadławionemu, starajmy się zachować spokój, pamiętajmy o tym, że jeżeli kaszel przestanie być efektywny (słyszalny) mamy tylko kilkadziesiąt sekund na podjęcie działań nim poszkodowany straci przytomność.

W przypadku niemowląt nie wykonujemy uciśnięć nadbrzusza!!! (w przeciwieństwie do dorosłych i dzieci powyżej 1 roku życia).

Nigdy nie próbuj usuwać ciał obcych z dróg oddechowych na „ślepo”. Jeżeli nie widzisz go w jamie ustnej, nie wkładaj tam palców – może to doprowadzić do wymiotów lub nawet uszkodzenia tkanek miękkich (działamy w dużym stresie).

Staraj się zachować jak największy spokój, zwracaj uwagę na bezpieczny chwyt dziecka. Niedopuszczalne jest trzymanie dziecka za szyję w trakcie uderzeń w okolicę między-łopatkową.

Nie dopuść do sytuacji, w której dziecko wypadnie Ci z rąk. Działaj stanowczo, ale ostrożnie.

Jeżeli jesteś sam, pogotowie wezwij dopiero po 1 minucie prowadzonej resuscytacji.