Zadławienie to stan zagrożenia życia!
Zadławienie może stanowić zagrożenie dla życia. Jak rozpoznać, jakie są objawy, jak należy zadziałać aby pomóc zadławionemu?
Zadławienie – pierwsza pomoc osobie dorosłej
Ciało obce w drogach oddechowych (zadławienie) może stanowić bezpośrednie zagrożenie dla życia! Każdemu z nas, przynajmniej raz w życiu zdarzyło się gdy kęs pokarmu czy też ciecz (napój) poleciał tam gdzie nie potrzeba – czyli w stronę dróg oddechowych.
Połknięte przez nas przedmioty, ciecz czy też pokarm zatrzymują się w drogach oddechowych, wtedy też następuje nasza reakcja obronna, tą reakcją jest kaszel. Na podstawie tego czy poszkodowany kaszle czy też nie, uzależniamy nasze dalsze postępowanie! Ale nim przejdziemy dalej, wyjaśnimy sobie jedną małą sprawę.
Zachłyśnięcie, zadławienie czy też zakrztuszenie?
Zachłyśnięcie – jest to sytuacja, w której drogi oddechowe mają kontakt z płynem. Z reguły wystarczy kilka chwil intensywnego kaszlu, aby usunąć ciecz z dróg oddechowych.
Zakrztuszenie (inaczej zadławienie) – sytuacja, w której do dróg oddechowych dostaje się ciało stałe (mogą być to małe przedmioty bądź część pokarmu). Ciało obce zamyka wtedy drożność dróg oddechowych, co może doprowadzić do zatrzymania odruchu kaszlu. W przypadku zadławienia wyróżniamy dwa stopnie zagrożenia, kiedy ciało obce doprowadza do częściowej, bądź całkowitej niedrożności dróg oddechowych.
Kaszel i inne objawy zadławienia
Jako świadek sytuacji, w której druga osoba uległa zadławieniu, na samym początku musimy rozpoznać objawy. Jest to dosyć proste, ponieważ w momencie w którym ciało obce dostało się do dróg oddechowych, zacznie silnie kaszleć. Jeżeli kaszel nie będzie efektywny, kolejnym symptomem może być długi (ciężki) świszczący oddech. W tym czasie osoba poszkodowana może chwytać się za szyję, tułów, pochylać do przodu, oczy zaczną jej łzawi a twarz zmieni kolor na czerwony (z czasem zacznie sinieć). Osoba poszkodowana będzie też próbowała desperacko nabrać powietrza. Dlatego też:
Kaszel obecny – pierwsza pomoc
W sytuacji gdy dojdzie do zadławienia, a kaszel jest obecny (słyszalny), mamy wtedy do czynienia z częściową niedrożnością dróg oddechowych. Obserwuj poszkodowanego, zachęcaj go do kaszlu i bądź w gotowości do dalszych działań, na wypadek gdyby kaszel przestał być efektywny! Celem kaszlu jest wtedy usunięcie ciała obcego z dróg oddechowych w sposób naturalny.
Poklepywanie poszkodowanego po plecach w trakcie kaszlu i nakazywanie unoszenia rąk do góry jest niewskazane! Jest to jeden z mitów krążących na temat pierwszej pomocy przy zadławieniu!
Kaszel nieobecny – całkowita niedrożność dróg oddechowych
Zadławienie z całkowitą niedrożnością dróg oddechowych jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia! Najważniejsza w takiej sytuacji jest jak najszybsze działanie.
Zadławienie z całkowitą niedrożnością dróg oddechowych rozpoznajemy, gdy u poszkodowanego kaszel przestał być efektywny (kaszel nieefektywny oznacza kaszel bez dźwięku), nie może on nabrać powietrza i zaczyna sinieć na twarzy. Wtedy musimy przejść do uderzeń w okolicę między-łopatkową i do uciśnięć nadbrzusza!
Zadławienie – pierwsza pomoc u osoby dorosłej
W momencie gdy stwierdzimy brak efektywnego kaszlu, przechodzimy do działania, poniżej kolejność czynności:
- Stań za poszkodowanym i pochyl go do przodu, swoje przedramię ułóż na jego klatce piersiowej (zabezpiecz przed upadkiem) ustaw się z boku poszkodowanego
- Wykonaj 5 energicznych uderzeń w okolicę międzyłopatkową, możesz zwiększać siłę z każdym uderzeniem, pamiętając o ochronie poszkodowanego przed upadkiem
- Jeżeli nie pojawi się kaszel, bądź nie zostanie usunięte ciało obce z dróg oddechowych, stań za osobą poszkodowaną. W celu zapewnienia stabilizacji możesz włożyć swoją nogę pomiędzy nogi poszkodowanego, ułóż swoją mocno zaciśniętą pięść na nadbrzuszu (pomiędzy dołem mostka a pępkiem), przykryj swoją drugą dłonią pięść, przysuń swoje ciało do poszkodowanego i wykonaj 5 uciśnięć nadbrzusza. Pamiętaj, aby Twoja pięść wykonała ruch skierowany do Twojego ciała, a potem ku górze.
- Jeżeli 5 uciśnięć nadbrzusza nie doprowadziło do kaszlu bądź usunięcia ciała obcego z dróg oddechowych, wykonaj 5 uderzeń w okolicę międzyłopatkową naprzemiennie z uciśnięciami nadbrzusza do momentu utraty przytomności
- Gdy poszkodowany straci przytomność, ułóż go na plecach (na twardym podłożu), wybierz numer alarmowy 112 lub 999, wezwij pogotowie ratunkowe (tryb głośnomówiący), po czym niezwłocznie przejdź do prowadzenia resuscytacji krążeniowo oddechowej, zaczynając do uciśnięć klaki piersiowej.
Ważne!
Jeżeli udzielamy pierwszej pomocy zadławionemu, starajmy się zachować spokój.Pamiętajmy o tym, że jeżeli kaszel przestanie być efektywny (słyszalny), mamy tylko kilkadziesiąt sekund na podjęcie działań nim poszkodowany straci przytomność.
Pogotowie ratunkowe wzywamy dopiero po utracie przytomności, przed rozpoczęciem resuscytacji krążeniowo oddechowej.
Uciśnięć nadbrzusza nie wykonujemy u osób, które są bardzo otyłe oraz u kobiet w widocznej ciąży.
Każda osoba, u której były stosowane uciśnięcia nadbrzusza, powinna skonsultować się ze swoim lekarzem!