Napad drgawek, padaczka, epilepsja

Napad drgawek, padaczka, epilepsja – pierwsza pomoc

Drgawki to mimowolne, szybkie, rytmiczne skurcze mięśni. U niemowląt drgawki mogą sugerować niedotlenie mózgu, wady wrodzone czy choroby genetyczne. U małych dzieci drgawki najczęściej są wynikiem wysokiej gorączki. Z kolei u dorosłych mogą wskazywać na np. zatrucie. Jakie są przyczyny drgawek i jak udzielić pierwszej pomocy?

Napad drgawek, konwulsji – czym jest spowodowany?

Drgawki, zwane także konwulsjami, mogą być spowodowane przez wiele czynników – od wysokiej gorączki, przez choroby neurologiczne, po zażycie środków odurzających. Zazwyczaj występują nagle i mają gwałtowny przebieg. Dla otoczenia mogą być przerażające. Szczególnie często można spotkać się z drgawkami gorączkowymi u małych dzieci, które powodują ogromny stres u opiekunów. Na szczęście tego rodzaju drgawki w wielu przypadkach nie powodują poważnych problemów zdrowotnych. W każdym wypadku należy pilnie skontaktować się z lekarzem lub zadzwonić na pogotowie – każdy epizod wystąpienia drgawek wymaga konsultacji lekarskiej – nie można go ignorować. Osoba, która doświadcza napadu konwulsji może być cały czas świadoma – epizody drgawek nie zawsze muszą być powiązane z utratą przytomności, chociaż oba objawy często idą w parze.

Postępowanie w przypadku napadu drgawek

Jeśli osoba oddycha normalnie, należy zapewnić jej bezpieczeństwo. Położyć na ziemi i usunąć ostre i twarde przedmioty znajdujące się w pobliżu ciała. Podobnie jak w przypadku postępowania przy napadach epilepsji, należy poluzować odzież i zapewnić swobodny dostęp tlenu. Jeśli wraz z drgawkami pojawią się wymioty, trzeba delikatnie przełożyć osobę na bok aby ułatwić wydostanie się płynów z jamy ustnej. Nie można krępować ruchów i próbować zatrzymać siłą fizyczną konwulsji. Zazwyczaj taki atak nie trwa dłużej niż 2 minuty. Zaraz po ustaniu ataku nie należy również podawać płynów oraz pokarmu. Jeśli nie zna się przyczyny drgawek, ponieważ wystąpiły one u obcej osoby, warto zachować względy obustronnego bezpieczeństwa, unikać kontaktu z krwią takiej osoby i jej wydzielinami – podsumowując zawsze starajmy się mieć założone rękawiczki. Po dokonaniu udrożnienia dróg oddechowych i ocenie oddechu musimy zapewnić ułożenie w pozycji bocznej bezpiecznej i dzwonimy na numery alarmowe 112/999. Pozostańmy z poszkodowanym, zapewnijmy komfort termiczny (owińmy folią NRC) oraz czekajmy z poszkodowanym do przyjazdu pogotowia ratunkowego. Ważne jest aby stale kontrolować oddech poszkodowanego, jeżeli osoba nad którą sprawujemy opiekę do czasu przyjazdu pogotowia ratunkowego przestanie oddychać niezwłocznie przechodzimy do prowadzenia resuscytacji krążeniowo oddechowej!

Prawidłowe postępowanie w przypadku napadu padaczki lub epizodu drgawek może uratować życie. Dobrze jest być właściwie przygotowanym, w szczególności jeśli na co dzień przebywa się w otoczeniu osoby chorej.

Pierwsza pomoc w napadzie padaczki i występowania drgawek

Padaczka, inaczej znana jako epilepsja, jest przewlekłą chorobą o podłożu neurologicznym. Każdy stan padaczkowy jest groźny dla chorego i przez swój gwałtowny przebieg może wystraszyć najbliższe otoczenie. Chory podczas ataku potrzebuje odpowiedniej pomocy, dlatego warto poznać zasady postępowania w przypadku wystąpienia niesprowokowanych drgawek i incydentu padaczki.

Postępowanie w przypadku ataku padaczki

Około 70 procent osób z padaczką opanowuje napady za pomocą specjalistycznych leków. Osoby, u których mimo tego nadal występują napady padaczkowe, są bardziej narażone na potencjalne ryzyko związane z nagłymi napadami padaczkowymi, zwłaszcza gdy napady występują bez ostrzeżenia i pogarszają stan świadomości. Padaczka, podobnie jak inne przewlekłe schorzenia, takie jak astma czy cukrzyca, wiąże się z pewnym ryzykiem. Życie i zdrowie osób pozostawionych bez pomocy podczas ataku padaczki może być poważnie zagrożone. Napady padaczki, przez swój niekontrolowany przebieg mogą prowadzić do poważnych obrażeń zewnętrznych, a czasami mogą być jeszcze poważniejsze – nawet przyczyniając się do śmierci. Dlatego też, niezwykle istotne jest zapewnienie maksimum bezpieczeństwa osobie chorej.

Pierwsza pomoc w napadzie padaczkowym

Jeśli jest się z kimś lub jest się świadkiem sytuacji, w której chory ma napad toniczno-kloniczny (gdzie ciało sztywnieje i następuje gwałtowne drżenie wszystkich mięśni), najważniejszą kwestią jest zachowanie zimnej krwi i opanowanie emocji. Pierwszy krokiem, jest usunięcie z najbliższego otoczenia wszystkich twardych i stanowiących zagrożenie przedmiotów, o które chory może się skaleczyć podczas drgawek. Należy umieścić coś miękkiego pod głową  i poluzować ubranie – rozpiąć guziki od koszulki, poluzować pasek w spodniach. Zazwyczaj atak epilepsji mija po czasie od kilkudziesięciu sekund do maksymalnie kilku minut. W tym czasie można wezwać pogotowie i czekać na jego przyjazd przy chorym. Po ustaniu drgawek, trzeba delikatnie przetoczyć osobę na bok. Po napadzie padaczki, mogą wystąpić wymioty, dlatego ważne jest zachowanie bezpiecznej, bocznej pozycji.

Czego nie można robić podczas udzielania pomocy?

Niestety nadal krążą błędne opinie na temat postępowania wobec chorych na epilepsję. Pod żadnym pozorem nie można niczego wkładać do ust! Nie można też na siłę krępować ruchów ciała i przytrzymywać chorego. Może to prowadzić do poważnego zagrożenia życia. Osoby poruszające się na wózku inwalidzkim lub siedzące na fotelu samochodowym podczas napadu padaczki nie trzeba z nich zdejmować. Można pozostawić epileptyka w pozycji siedzącej, zabezpieczając go pasem bezpieczeństwa. Wózek należy zabezpieczyć hamulcami znajdującymi się po obu stronach kół. Można podtrzymywać delikatnie głowę chorego, aż do czasu ustąpienia drgawek. Po ustaniu napadu, jeśli dana osoba ma problemy z oddychaniem, trzeba będzie zdjąć ją z wózka i ułożyć na ziemi w pozycji bocznej. Jeśli trudności z oddychaniem będą się utrzymywać, trzeba niezwłocznie karetkę i uważnie obserwować chorego. Należy być też przygotowanym na rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej jeżeli tylko stwierdzimy, że poszkodowany przestał oddychać prawidłowo.

Warto zapamiętać!

W trakcie napadu drgawek, padaczki, epilepsji, dochodzi o poluźnienia zwieraczy w trakcie których poszkodowany może mimowolnie oddać mocz i kał. Warto, jeżeli rozpoczniemy udzielanie pierwszej pomocy a znajdujemy się w zamkniętym pomieszczeniu (np. biuro, szkoła) jest poprosić prawie świadków zdarzenia o opuszczenie pomieszczenia w którym doszło do napadu drgawek – zapewnijmy sobie jedną lub dwie osoby do pomocy, zachowajmy spokój i :

W trakcie napadu drgawek – Zapewnijmy sobie drugą osobę do pomocy! Chrońmy poszkodowanego przed potencjalnymi urazami, zabezpieczmy jego głowę, zadbajmy o drożność dróg oddechowych.

Po napadzie drgawek – Sprawdźmy czy poszkodowany reaguje na nasz głos i dotyk – oceńmy przytomność, udrożnijmy drogi oddechowe i upewnijmy się czy poszkodowany oddycha prawidłowo, ułóżmy w pozycji bocznej bezpiecznej, wezwijmy pogotowie, chrońmy poszkodowanego przed utratą ciepła – przykryjmy go folią NRC, zapewnijmy wsparcie psychiczne, stale kontrolujmy czy poszkodowany oddycha, jeżeli zauważymy że poszkodowany znowu zaczyna mieć objawy Napadu Drgawek powróćmy do powyższego działania (w trakcie napadu) obracając poszkodowanego z pozycji bocznej na plecy.

Najważniejsze jest zachowanie zimnej krwi i opanowania. Jeżeli w stresie zapomnieliśmy o zasadach postępowania to pamiętajmy, dyspozytor odbierający od nas połączenie na nr 112/999 pokieruje nas krok po kroku jak udzielić skutecznie pierwszej pomocy.